SKKN Thông qua việc sử dụng thí nghiệm ảo nhằm nâng cao chất lượng học tập của học sinh ở chương Quang học môn Vật lí 9

Trong dạy học Vật lý có thể nói đáp ứng nhu cầu mắt thấy, tai nghe và ứng dụng vào thực tế là một nhu cầu cấp thiết. Hơn nữa sự hiểu biết về kiến thức vật lý không thể chỉ đơn thuần là sự suy diễn logic mà phải trải nghiệm từ thực tế mới khắc sâu được kiến thức cơ bản. Vì thế dạy học Vật lí mà không có thí nghiệm hoặc thí nghiệm không thành công thì sẽ dẫn đến học sinh mất lòng tin vào bài học. Tuy nhiên không phải bài nào cũng thực hiện thành công các thí nghiệm theo mục tiêu đề ra ví dụ như bài “Sự phân tích ánh sáng trắng và sự trộn các ánh sáng màu”, điều kiện của trường không đủ dụng cụ (mất lăng kính, đèn chiếu ánh sáng chỉ có một cái, khi trộn màu ánh sáng thì màu sắc nhợt nhạt khó nhìn do không có phòng tối…) chính vì vậy mà kết quả của thực hành thí nghiệm đôi lúc cũng không như mong muốn. Từ đó làm ảnh hưởng đến kết quả học tập của học sinh.

Hiện nay nhà trường đã có công cụ hỗ trợ là máy chiếu và việc soạn giáo án điện tử, dạy học bằng máy vi tính không còn là vấn đề xa lạ đối với giáo viên dạy học môn Vật lý. Tuy nhiên các bài giảng của giáo viên chỉ dừng lại ở việc chiếu các kênh hình để thay thế cho việc trình bày bảng, đơn thuần chỉ là sử dụng những hiệu ứng trong Power point để trình chiếu và sử dụng những hình ảnh để minh họa cho thí nghiệm trong sách giáo khoa..

Để nâng cao hiệu quả của các bài giảng đòi hỏi giáo viên phải lồng ghép giữa trình bày lí thuyết và thực nghiệm nhằm phát huy tác dụng của thí nghiệm trong bài dạy, đây là vấn đề rất cần thiết trong dạy học vật lí. Bên cạnh việc thực hiện các thí nghiệm trực quan thì thí nghiệm ảo cũng mang lại hiệu quả thiết thực đặc biệt là trong bài giảng có ứng dụng công nghệ thông tin. Chính vì thế để thay đổi hiện trạng trên tôi đã chọn giải pháp “Thông qua việc sử dụng thí nghiệm ảo nhằm nâng cao chất lượng học tập của học sinh ở chương Quang học môn Vật lí 9”. Trường THCS Số I Kim Sơn.

Các nghiên cứu trên chủ yếu bàn về sử dụng công nghệ thông tin như thế nào trong dạy học nói chung mà chưa có tài liệu, đề tài nào đi sâu vào việc sử dụng thí nghiệm ảo trong dạy học vât lý.

Thông qua đề tài này tôi muốn có một nghiên cứu cụ thể hơn và đánh giá được hiệu quả của việc đổi mới phương pháp dạy học, thông qua việc sử dụng các thí nghiệm ảo trong phần Quang học môn Vật lý 9 hỗ trợ cho giáo viên trong việc sử dụng thí nghiệm trực quan trong một số bài về ánh sáng ở chương Quang học mà dụng cụ thí nghiệm thiếu độ tin cậy. Từ đó, truyền cho các em lòng tin vào khoa học, say mê tìm hiểu về vật lý cùng các ứng dụng của nó trong đời sống.