SKKN Một vài kinh nghiệm về sử dụng đồ dùng trực quan quy ước trong giảng dạy phần Lịch sử Việt Nam giai đoạn (1945-1954)

Thế kỷ XXI là thế kỷ của nền văn minh tri thức, trong đó cách mạng khoa học công nghệ phát triển mạnh như vũ bão cùng với xu thế hội nhập toàn cầu hóa trở thành chủ đạo của các mối quan hệ quốc tế hiện nay đòi hỏi các quốc gia dân tộc phải tiến hành đổi mới trên tất cả lĩnh vực phù hợp với xu thế phát triển khách quan của thời đại.

Thực tiễn nhiều năm qua chúng ta thấy việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học phổ thông đã trở thành một vấn đề trung tâm của ngành giáo dục nhằm đổi mới cách học tập của học sinh cũng như phương pháp giảng dạy của giáo viên đòi hỏi phải phù hợp với thực tiễn đất nước và xu thế toàn cầu hóa hiện nay.

Ở Việt Nam, đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông là thay đổi lối dạy học truyền thụ một chiều sang dạy học theo phương pháp dạy học tích cực nhằm giúp học sinh phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động và sáng tạo làm cho quá trình “học” là quá trình kiến tạo, ở đó học sinh được tìm tòi, khám phá, phát hiện, khai thác và sử lý thông tin…để tìm ra chân lý. Do vậy đổi mới phương pháp dạy học là vấn đề rất cần thiết.

Trong đổi mới phương pháp dạy học nói chung cũng như bộ môn lịch sử nói riêng, việc sử dụng đồ dùng trực quan quy ước trong giảng dạy sẽ đem lại hiệu quả giảng dạy lại phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập bộ môn.

Trong quá trình giảng dạy không phải tất cả giáo viên cũng đều sử dụng các phương pháp giống nhau trong cùng một bài học lịch sử mà mỗi giáo viên có cách sử dụng, lựa chọn riêng. Nhưng trong quá trình sử dụng không ít giáo viên chưa nắm tốt phương pháp dẫn đến chưa phát huy được hiệu quả cao nhất của việc sử dụng đồ dùng trục quan. Vì vậy muốn đạt kết quả tốt nhất khi sử dụng đồ dùng trực quan vào dạy học lịch sử cần căn cứ vào nội dung kiến thức của bài, mục đích, yêu cầu đặt ra để lựa chọn đồ dùng phù hợp phục vụ cho giảng dạy.

Trong chương trình lịch sử lớp 12 phần lịch sử Việt Nam giai đoạn 1945-1954 đề cập đến nhiều vấn đề lịch sử quan trọng trong tiến trình lịch sử của dân tộc ta như tình hình khó khăn nước ta sau cách mạng tháng Tám năm 1945 và quá trình giải quyết khó khăn trên của Đảng, Nhà nước ta; diễn biến kết quả và ý nghĩa cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp cũng như bước phát triển cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp kết thúc thắng lợi …đây là những nội dung rất quan trọng đòi hỏi tất cả học sinh đều phải nắm được và vận dụng vào làm các bài tập lịch sử. Thực tế nhiều năm giảng dạy Lịch sử lớp 12, tôi thấy học sinh ở trường THPT số 2 Bảo Yên nhận thức và hiểu biết sâu vấn đề này còn yếu, chất lượng bài làm lịch sử của học sinh chưa cao. Do vậy việc sử dụng đồ dùng trực quan quy ước khi giảng dạy phần này sẽ rất phù hợp, tính hiệu quả giáo dục cao lại phát huy tính tư duy của học sinh trong quá trình học tập. Chính vấn đề này đã lôi cuốn sự chú ý của học sinh, tạo nên ở các em một quá trình tư duy lôgic, sáng tạo tìm ra chân lý bài học. Từ những sự kiện, nội dung cơ bản giúp các em nắm vững bài học, liên kết được quá trình phát triển toàn diện lịch sử của dân tộc và mối quan hệ giữa lịch sử dân tộc với lịch sử thế giới.