Sáng kiến kinh nghiệm Ứng dụng Công nghệ thông tin trong quản lý ở trường THCS

Sự xuất hiện của CNTT đã mở ra một cánh cửa tri thức và tiềm lực mới cho nhân loại. Công nghệ thông tin và truyền thông đã tác động tích cực đến hầu hết các ngành nghề trong đó có giáo dục – nơi mà hiệu quả của việc ứng dụng CNTT trong dạy học và quản lý đã có những thành công thiết thực.

Đảng và Nhà nước rất chú trọng đến việc ứng dụng CNTT trong lĩnh vực giáo dục. Điều này được thể hiện trong Chỉ thị 58-CT/TW của Bộ Chính Trị ngày 17 tháng 10 năm 2000 về việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT phục vụ sự nghiệp Công nghiệp hóa và Hiện đại hóa: “Ứng dụng CNTT là một nhiệm vụ ưu tiên trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội.”

Thủ tướng chính phủ cũng ban hành Quyết định số 246/2005/QĐ-TTg ngày 06 tháng 10 năm 2005 phê duyệt chiến lược phát triển công nghệ thông tin và truyền thông Việt Nam đến năm 2010 đồng thời định hướng đến năm 2020. Trong Quyết định đã nêu rõ: “Các trường sư phạm cung cấp đủ số lượng giáo viên dạy tin học cho các trường học trong cả nước. (…). Đa số các Bộ, ngành, tỉnh, thành phố có cán bộ lãnh đạo quản lý thông tin, được bổ túc, đào tạo các chương trình quản lý công nghệ thông tin và truyền thông với trình độ tương đương trong khu vực.”

Nghị định số 64/2007/NĐ-CP ngày 10 tháng 4 năm 2007 về việc Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước cũng đã nêu rõ: “Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước: là việc sử dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động của cơ quan nhà nước nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động nội bộ của cơ quan nhà nước và giữa các cơ quan nhà nước, trong giao dịch của cơ quan nhà nước với tổ chức và cá nhân; hỗ trợ đẩy mạnh cải cách hành chính và bảo đảm công khai, minh bạch.”

Trong Thông tư 29/2009/TT-BGDĐT của Bộ giáo dục và đào tạo ngày 22 tháng 10 năm 2009 về việc Ban hành Quy định chuẩn Hiệu trưởng trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học đã yêu cầu:

Tiêu chuẩn 2: Năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm

Tiêu chí 10. Năng lực ngoại ngữ và ứng dụng công nghệ thông tin

b) Sử dụng được công nghệ thông tin trong công việc.

Tiêu chuẩn 3: Năng lực quản lí nhà trường

Tiêu chí 22. Xây dựng hệ thống thông tin

a) Tổ chức xây dựng hệ thống thông tin phục vụ hiệu quả các hoạt động giáo dục;

b) Ứng dụng có kết quả công nghệ thông tin trong quản lý, dạy học;

Ngày 03 tháng 9 năm 2015, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Văn bản số 4509/BGDĐT-GDTrH về việc Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục trung học năm học 2015-2016 đã nêu: “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lí. Tích cực áp dụng hình thức tổ chức hội nghị, hội thảo, tập huấn, họp, trao đổi công tác qua internet, trang mạng "Trường học kết nối", đặc biệt trong công tác tập huấn, bồi dưỡng giáo viên, thanh tra viên, cán bộ quản lí giáo dục.”

Đồng thời, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã cụ thể hóa nhiệm vụ của các trường trong việc ứng dụng CNTT thông qua Văn bản số 4983/BGDĐT-CNTT ngày 28/09/2015 về việc Hướng dẫn nhiệm vụ CNTT năm học 2015 – 2016: “Trong công tác tuyển dụng giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục, cần
kiểm tra kiến thức và kỹ năng tối thiểu về CNTT bằng khả năng đáp ứng được yêu cầu công việc thực tế; không áp dụng theo hình thức kiểm tra việc có hay
không có chứng chỉ tin học ứng dụng A, B, C.”

Về phía địa phương, Sở Giáo dục và Đào tạo Long An đã ban hành Công văn số số 1889/HD-SGDĐT ngày 09/9/2015 về việc hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ Giáo dục Trung học năm học 2015-2016, Công văn đã nhấn mạnh: “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, trao đổi công tác qua internet, trang mạng "Trường học kết nối", qua trực tuyến MyTV, ...”

Bản thân tôi giữ chức vụ Phó Hiệu trưởng trường THCS Nguyễn Trung Trực từ năm 2011 đến nay, trình độ chuyên môn: Đại học Tin học và đã tham gia các lớp Bồi dưỡng Cán bộ quản lý, Trung cấp lý luận chính trị - hành chính với những môn bồi dưỡng kĩ năng về CNTT, tôi nhận thấy:

Một là, CNTT là ngành ứng dụng công nghệ và xử lý thông tin. Tốc độ phát triển như vũ bão của CNTT làm cho việc luân chuyển thông tin trở nên nhanh chóng và vai trò của CNTT ngày càng trở nên quan trọng. Những khả năng mới mẻ và tính ưu việt của CNTT và truyền thông đã nhanh chóng làm thay đổi cách sống, cách làm việc, cách học tập, cách tư duy và quan trọng hơn cả là cách ra quyết định của con người. Chính do tốc độ tăng trưởng và đặc điểm của CNTT và truyền thông mà đã có tác động to lớn và toàn diện đến xã hội loài người, và hiển nhiên cũng tác động mạnh mẽ đến giáo dục.

Hai là, CNTT không đơn giản chỉ là công cụ hỗ trợ cho công tác quản lý giáo dục mà còn là tác nhân tạo ra một cuộc cách mạng trong thay đổi tư duy quản lý của nhà giáo dục chuyển từ lối quản lý thủ công sang quản lý có ứng dụng CNTT. Đồng thời CNTT còn làm thay đổi mô hình giáo dục từ việc lấy giáo viên làm trung tâm đã chuyển sang lấy học sinh làm trung tâm.

Ba là, CNTT - truyền thông và Internet đang dần trở thành một cánh cửa góp phần rút ngắn khoảng cách trong giáo dục giữa các vùng miền. Đó là công cụ hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục.

Bốn là, nhờ có CNTT, nhà quản lý sẽ quản lý có khoa học hơn, hiệu quả và nhanh chóng hơn. Đồng thời nhà quản lý cũng dễ dàng học tập các kiến thức, các kinh nghiệm và kể cả nghệ thuật quản lý thông qua những ứng dụng mà CNTT mang lại.

Tóm lại, lợi ích mà CNTT mang lại trong việc ứng dụng vào công tác quản lý là không hề nhỏ. CNTT còn giúp phát huy hết năng lực của nhà quản lý: làm nhiều công việc cùng một lúc, có khả năng chuyển sự chú ý một cách nhanh chóng, thời gian đáp ứng nhanh, luôn thực hiện kết nối, thúc đẩy quá trình làm việc nhóm, nghe nhìn và tư duy. Hơn thế nữa, công nghệ thông tin liên kết các nguồn tri thức lại với nhau, kết nối công dân toàn cầu. Công nghệ đã trở thành một phần hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tạo ra nguồn nhân lực có trí tuệ đưa đất nước ngày càng tiến bộ sánh ngang bằng với các quốc gia trong khu vực và tương lai là trên thế giới.