Sáng kiến kinh nghiệm Sử dụng toán học trong giải bài tập di truyền men đen

Chương trình sinh học phổ thông là những kiến thức đại cương về sinh học từ trước tới nay của nhân loại. Là một môn khoa học thực nghiệm, phương tiện dạy học là điều cần thiết để giáo viên chuyển tải kiến thức đến học sinh. Tuy nhiên trong thực tế ở địa phương, phương tiện dạy học sinh học còn nghèo nàn, vì vậy việc cải tiến phương pháp giảng dạy của giáo viên còn gặp rất nhiều khó khăn, hậu quả là tỉ lệ học sinh hứng thú học môn sinh học còn rất thấp.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của dạy học sinh học là phát triển tư duy sáng tạo và khả năng phân tích của học sinh, và vì thế việc dạy các bài tập có một vai trò rất lớn trong quá trình hình thành cho học sinh những phẩm chất đó. Để giải quyết tốt các bài tập sinh học, ngoài kiến thức về các quy luật di truyền đã được học trong chương trình giáo khoa, học sinh cần phải có khả năng phân tích, nhận dạng từ đó xác định các bước giải đúng đắn đối với mỗi dạng bài tập.

Đã có nhiều tài liệu giáo khoa và sách tham khảo đề ra một số phương pháp và quy trình giải toán phần quy luật di truyền.Tuy nhiên, nhìn chung các tác giả mới đưa ra những phác đồ tổng quát cho việc giải quyết các bài tập mà chưa đi sâu vào việc thiết kế các bước giải cho các chuyên đề hẹp trong việc giải quyết các bài tập sinh học đặc biệt là các bài tập nâng cao.

Bài tập di truyền Men Đen có một tỉ trọng tương đối lớn trong các bộ đề ôn luyện thi vào các trường Đại học và Cao đẳng. Trong các đề thi đại học hàng năm kể từ năm 2008 tới năm 2013, đặc biệt là trong các đề thi học sinh giỏi sinh học, máy tính cầm tay sinh học các cấp, lượng các bài tập thuộc dạng trên cũng chiếm một tỉ lệ khá lớn.

Chính vì lý do trên, trong quá trình dạy học tôi đã tìm cách nêu ra phương pháp “SỬ DỤNG TOÁN HỌC TRONG GIẢI BÀI TẬP DI TRUYỀN MEN ĐEN” một cách chi tiết nhằm mục đích giúp học sinh vận dụng để giải tốt các bài tập di truyền, nâng cao chất lượng hiệu quả dạy học môn sinh học.