Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp giảng dạy ca dao trong chương trình Ngữ văn THPT

Văn học Việt Nam được hình thành từ hai bộ phận lớn đó là Văn học dân gian và văn học viết. Trong chương trình Ngữ văn THPT bộ phận văn học dân gian chiếm dung lượng khá lớn với nhiều thể loại phong phú. Một trong những thể loại học sinh khá yêu thích nhưng cũng khó nắm bắt đó là ca dao. Nhiều câu hỏi đã được đặt ra đối với giáo viên Ngữ văn :

Giảng văn tác phẩm văn học dân gian có khác với giảng văn tác phẩm văn học viết hay không? Trong những tác phẩm được gọi là văn học dân gian có thực sự có phần “ văn” để giảng như văn học viết hay không? Giảng văn ca dao ngoài phần lời có nên đề cập đến phần nhạc và các yếu tố khác có liên quan hay không?

Ca dao là tiếng nói của tình cảm. Đến với ca dao ta như bắt gặp những tâm trạng tình cảm , rung động sâu xa tinh tế của chính lòng mình. Đối với người giáo viên Ngữ văn làm thế nào để giúp học sinh thâm nhập được vào thế giới nội tâm phức tạp ấy của con người là việc làm hết sức khó khăn.

Vì vậy việc đi tìm phương pháp giảng dạy giúp học sinh cảm hiểu giá trị nội dung, nghệ thuật vẻ đẹp thẩm mĩ của ca dao là điều cần thiết

Để giờ học có hiệu quả, người giáo viên cần có thiết kế bài học tốt không chỉ chú trọng khâu kiến thức bài học mà còn chú ý đến cách tổ chức cho học sinh học tập, sử dụng các phương pháp dạy học phù hợp đối tượng trong đó cần áp dụng các kĩ thuật dạy học mới phù hợp với từng kiểu bài để phát huy khả năng tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh trong chiếm lĩnh kiến thức. Đặc biệt chú trọng đến phương pháp giảng dạy phù hợp thể loại nhằm đạt hiệu quả cao trong học tập là yếu tố không thể thiếu.

Xuất phát từ thực tế giảng dạy ở trường trung học phổ thông vùng cao, điều kiện học tập của học sinh còn nhiều khó khăn nhất là khă năng tiếp thu kiến thức còn nhiều hạn chế. Điều mà mỗi giáo viên trăn trở là làm thế nào để có thể truyền thụ kiến thức, kĩ năng cơ bản tới học sinh, sử dụng phương pháp dạy học nào, áp dụng các kĩ thuật dạy học mới ra sao để có thể phát huy tối đa tiềm năng sáng tạo của học sinh trong quá trình tiếp nhận, chiếm lĩnh tác phẩm?