Sáng kiến kinh nghiệm Một vài kinh nghiệm giáo dục kỹ năng sống cho học sinh qua môn Đạo đức Lớp 3

Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh có thể quan niệm là việc tổ chức các hoạt động giáo dục đa dạng, phong phú nhằm kích thích học sinh tham gia một cách tích cực chủ động vào các quá trình hoạt động, qua đó hình thành hoặc thay đổi hành vi của trẻ theo hướng tích cực nhằm góp phần phát triển nhân cách toàn diện; giúp học sinh có thể sông an toàn, khỏe mạnh và tích cực, chủ động,… trong cuộc sống hằng ngày. Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là giáo dục cho các em có cách sống tích cực trong xã hội hiện đại, là xây dựng hoặc thay đổi ở các em các hành vi theo hướng tích cực phù hợp với mục tiêu phát triển toàn diện nhân cách người học trên cơ sở giúp học sinh có tri thức, giá trị, thái độ và kĩ năng phù hợp.

Kĩ năng sống được hình thành thông qua một quá trình sống, rèn luyện, học tập trong gia đình, nhà trường và ngoài xã hội. Vì vậy, kĩ năng sống của mỗi người vừa có tính cá nhân, vừa có tính xã hội và chịu ảnh hưởng của gia đình, cộng đồng, dân tộc.

Rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh là một việc làm hết sức cần thiết của xã hội, các em không chỉ biết học giỏi về kiến thức mà còn phải được tôi luyện những kĩ năng sống qua đó tạo cho các em một môi trường lành mạnh, an toàn, tích cực, vui vẻ để trang bị cho các em vốn kiến thức, kĩ năng, giá trị sống để bước vào đời tự tin hơn. Xuất phát từ mục tiêu của môn học, dạy Đạo đức là dạy học sinh những hành vi ứng xử phù hợp với các chuẩn mực đạo đức xã hội và quyền trẻ em trong các tình huống đơn giản cụ thể của cuộc sống hàng ngày. Nội dung của môn Đạo đức kết hợp giữa giáo dục quyền với giáo dục trách nhiệm bổn phận của học sinh. Chính vì vậy tôi luôn lồng ghép vào trong các giờ học để rèn kĩ năng sống cho các em.

Qua quá trình dạy môn Đạo đức ở lớp 3 tôi nhận thấy đa số học sinh còn nhiều lúng túng về cách xử lý tình huống, kĩ năng thực hành, kĩ năng nhận xét các hành vi, chuẩn mực đạo đức. Để nâng cao việc giáo dục và rèn kĩ năng sống cho học sinh tiểu học, với cương vị là người giáo viên, tôi hết sức băn khoăn và trăn trở: Làm thế nào để nâng cao việc giáo dục và rèn kĩ năng sống cho học sinh? Làm thế nào để học sinh biết cách vận dụng kĩ năng sống vào trong cuộc sống hằng ngày? Bản thân môn Đạo đức đã chứa đựng nhiều nội dung liên quan đến kĩ năng sống như: Kĩ năng giao tiếp, ứng xử (với ông bà, cha mẹ, anh chị em,bạn bè ,thầy cô giáo ...) kĩ năng bày tỏ ý kiến của bản thân, kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề phù hợp với lứa tuổi (trong các tình huống đạo đức ở gia đình, nhà trường) kĩ năng giữ gìn vệ sinh cá nhân, kĩ năng thu thập và xử lí thông tin về các vấn đề trong thực tiễn đời sống ở nhà trường ở cộng đồng có liên quan đến chuẩn mực hành vi đạo đức.

Giáo dục kĩ năng sống trong môn Đạo đức không những thể hiện ở nội dung môn học mà còn thể hiện ở phương pháp dạy học đặc trưng của môn học. Quá trình dạy học tiết Đạo đức là quá trình tổ chức cho học sinh thực hiện các hoạt động học tập phong phú, đa dạng như: phân tích xử lí tình huống; chơi trò chơi, đóng tiểu phẩm, hát múa ,đọc thơ ...Và chính thông qua việc sử dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực đó, học sinh đã được tạo cơ hội để thực hành, trải nghiệm nhiều kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi. Do các đặc trưng trên nên có thể khẳng định môn Đạo đức là môn học rất có tiềm năng trong việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tiểu học đặc biệt là học sinh lớp 3.