Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp giúp học sinh Lớp 8 học tốt môn Giáo dục công dân

“ Tiên học lễ, hậu học văn”, là câu nói mà người ta thường bắt gặp ở các trường học. Về một khía cạnh nào đó câu nói ấy có nghĩa là: khi đến trường, học sinh không chỉ được cung cấp những kiến thức cơ bản về tự nhiên- xã hội, mà còn được các thầy, các cô dạy về đạo lý làm người. Song song với các môn học khác thì môn Giáo dục công dân cũng có vai trò khá quan trọng: nó góp phần điều chỉnh các hành vi của học sinh sao cho phù hợp với các chuẩn mực của xã hội.

Thế nhưng trong những năm trước đây vai trò quan trọng của môn Giáo dục công dân không được xem trọng trong nhà trường bởi vì có nhiều cách nghĩ cho rằng: Giáo dục công dân là một môn phụ nên học sinh trở nên thụ động, không chịu tìm tòi để nắm bắt cốt lõi của bài học, từ đó dẫn đến các em không có hứng thú trong giờ học. Bên cạnh đó, một số giáo viên không được đào tạo chuyên môn về bộ môn Giáo dục công dân. Do giáo viên dạy chưa đủ tiết nên dạy Giáo dục công dân để cho đủ giờ, đủ tiết. Nếu giáo viên có được đào tạo thì cũng chỉ được đào tạo ghép với một phân môn khác như: Văn - Giáo dục công dân hoặc Sử - Giáo dục công dân. Có nghĩa là trong môi trường đào tạo đó môn Giáo dục công dân chỉ chiếm một phần ba (1/3) các tiết học ở nhà trường sư phạm. Điều đó cho thấy các giáo viên này cũng không được bồi dưỡng sâu về phương pháp giảng dạy môn Giáo dục công dân ở trường Trung học cơ sở. Chính vì thế khi tổ chức tiết dạy cho môn học này, giáo viên chưa sử dụng những phương pháp phù hợp để khơi gợi sự hứng thú ở học sinh.

Thực tế tôi cũng là một giáo viên được đào tạo ghép như thế. Mặc dù vậy với lương tâm và trách nhiệm của người giáo viên, khi được phân công phụ trách môn Giáo dục công dân, tôi luôn trăn trở phải làm sao tìm được phương pháp dạy mới, gây hứng thú phù hợp với nội dung bài học cũng như đối tượng học sinh. Sau thời gian tìm tòi học hỏi ở các sách chuyên ngành, và những kinh nghiêm đúc kết được từ thực tế giảng dạy. Tôi đã tìm ra được cho mình một số biện pháp giảng dạy đạt kết quả ở môn Giáo dục công dân lớp 8. Từ mục tiêu đổi mới phương pháp. Tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả giờ dạy theo yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học. Với định hướng “ lấy học sinh làm trung tâm” giáo viên cần đa dạng hoá các phương pháp dạy học đảm bảo hiệu quả cao và học sinh tích cực chủ động trong học tập.Vì vậy việc dạy đạo đức, pháp luật giáo viên không chỉ sử dụng phương pháp thuyết trình, đàm thoại mà còn phải sử dụng phương pháp trực quan. Tức là sử dụng các phương tiện, đồ dùng dạy học nhằm minh hoạ cho nội dung bài giảng (Như: tranh ảnh, bản đồ, sơ đồ, băng hình, băng tiếng, bảng số liệu, thống kê…). Thông qua các đồ dùng trực quan, học sinh có thể tiếp thu tri thức thiết lập mối quan hệ giữa nội dung kiến thức với thực tế cuộc sống. Các em biết vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống, vào trong vấn đề cụ thể hàng ngày. Cho nên giờ học đạo dức, pháp luật rất sôi nổi, chất lượng giờ dạy được nâng cao, học sinh nắm bắt các chuẩn mực của đạo đức, pháp luật chắc và nhanh.

Trong những năm gần đây, công tác bồi dưỡng chỉ đạo chuyên môn của Phòng giáo dục và Đào tạo ngày càng chặt chẽ hơn, các cụm chuyên môn được quan tâm, sinh hoạt tương đối hiệu quả. Bên cạnh đó tại đơn vị công tác chỉ đạo đổi mới phương pháp được thống nhất từ Ban giám hiệu đến các tổ, nhóm và từng cá nhân, đặc biệt là sử dụng đồ dùng dạy học có kết hợp các phương tiện hiện đại sẽ góp phần nâng cao chất lượng giờ dạy nhiều hơn, mỗi giáo viên được phân công dạy Giáo dục công dân đều xác định rằng: “ Muốn cho giờ dạy đạo đức, pháp luật không bị khô cứng và tẻ nhạt phải sử dụng đồ dùng trực quan” giúp học sinh nắm vững kiến thức theo nguyên lí: “ Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng, từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn. Đó là con đường biện chứng của nhận thức chân lý, của sự nhận thức hiện thực khách quan” (Lê nin).

Bên cạnh đó trong những năm gần đây nhà trường đã từng bước trang bị các phương tiện phục vụ cho giảng dạy như máy tính, mạng Internet nên việc sưu tầm tư liệu như tranh ảnh rất thuận tiện. Vì vậy mỗi giáo viên đều suy nghĩ, tìm tòi để làm sao nâng cao chất lượng trong giảng dạy bộ môn Giáo dục công dân nhằm đem lại hiệu quả cao trong việc dạy và học bộ môn này.

Từ những cơ sở thực tiễn trên đây đòi hỏi phải có sự thay đổi về phương pháp dạy học. Muốn làm được điều đó, giáo viên phải là những người tổ chức, điều khiển các hoạt động học tập, hạn chế tối đa sự độc thoại của thầy bằng cách sử dụng đồ dùng dạy học một cách trực quan, phong phú, tạo ra sự hấp dẫn trong tiết học, học sinh chủ động tiếp cận đồ dùng dạy học, phân tích, đánh giá từ đó rút ra nội dung bài học. Như vậy học sinh có cơ hội tối đa phát triển tính độc lập, sáng tạo, chủ động tiếp thu kiến thức, nâng cao nhận thức, rèn luyện kỹ năng, còn người giáo viên chỉ là người tổ chức tiết học thành môi trường để học sinh thực hành mà thôi.