Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 4-5 tuổi trong trường mầm non

Kỹ năng sống là gì? Đã bao giờ bạn tự hỏi mình câu hỏi này chưa? Đã bao giờ bạn thấy tự tin trước cuộc sống với những kỹ năng mà bạn có được chưa? Khi bạn lưỡng lự trả lời những câu hỏi này thì cũng có nghĩa là bạn đang nghi ngờ vào những kỹ năng mà bạn đang có. Kỹ năng sống cần thiết cho tất cả mọi người. Muốn có được kỹ năng sống thì phải trải qua một quá trình rèn luyện lâu dài và nó được bắt đầu ngay từ lứa tuổi mầm non - lứa tuổi mà được xem như tờ giấy trắng.

Học kỹ năng sống không có nghĩa là học những gì cao siêu đặc biệt, mà chính là học cách để làm việc, sinh hoạt, vận động, giao tiếp trong cuộc sống hàng ngày, xoay quanh bản thân, gia đình và môi trường xã hội, những người lạ không quen biết. Để sống hài hòa, thích nghi và thoải mái trong đời sống xã hội, biết cách đối phó với những tình huống bất thường phát sinh hay không bị mất bình tĩnh trước những nguy cơ đột ngột,.. chúng ta cần được học và rèn luyện ngay từ nhỏ, từ những bản năng tự nhiên như việc học ăn, học nói, học đi, đứng, ngủ nghỉ,.. đến việc học để có kiến thức và nhận thức về bản chất của cuộc sống, tôn trọng môi trường sống, môi trường thiên nhiên xung quanh ta, và giao tiếp, ứng xử trung thực, khôn ngoan, lịch sự với mọi người. Hình thành và phát triển cho trẻ những chức năng tâm lý, năng lực phẩm chất mang tính nền tảng, những kỹ năng sống cần thiết, phù hợp với lứa tuổi, khơi dạy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học suốt đời.

Giáo dục cho trẻ những kỹ năng sống nhằm giúp trẻ có thể chuyển kiến thức, thái độ, cảm nhận thành những khả năng thực thụ, giúp trẻ biết xử lý hành vi của mình trong các tình huống khác nhau trong cuộc sống.

Hiện nay trẻ em được các gia đình quá chiều chuộng cung phụng, là vệ tinh trung tâm để mọi ngưòi xoay quanh và đáp ứng mọi yêu cầu của trẻ. Và hiện nay đứa trẻ ít có cơ hội tiếp xúc với thế gới bên ngoài xã hội chính vì thế mà khả năng tự chủ, khả năng đưa ra quyết định, khả năng nói không, khả năng thích nghi trong cuộc sống là không có. Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non là giáo dục cách sống tích cực trong xã hội hiện đại.

Học kỹ năng sống để bắt đầu tương lai cho trẻ giúp các bé tự tin khẳng định bản thân, biết cách tự bảo vệ mình cũng như cách ứng phó với những tình huống bất trắc trong cuộc sống. Trẻ em là hạnh phúc gia đình là tương lai của đất nước. Là lớp người kế tục sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Việc chăm sóc giáo dục trẻ trở thành những người công dân tốt của đất nước là một việc vô cùng quan trọng.

Nghiên cứu gần đây về sự phát triển của não trẻ cho thấy rằng khả năng giao tiếp với mọi người, khả năng biết tự kiểm soát, thể hiện các cảm giác của mình, biết cách ứng xử phù hợp với các yêu cầu, biết giải quyết các vấn đề cơ bản một cách tự lập có những ảnh hưởng rất quan trọng đối với kết quả học tập của trẻ tại trường. Vì vậy, việc đi sâu lồng ghép dạy kỹ năng sống cho trẻ phù hợp với lứa tuổi nhất là lứa tuổi mầm non là rất cần thiết.

Trên thực tế giáo viên chưa chú ý đến giáo dục, rèn trẻ kỹ năng tự bảo vệ bản thân; thiếu chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong tích hợp GDKN tự bảo vệ trong quá trình CS, GD trẻ. Tất cả những yếu tố đó luôn là mối đe dọa, nguy hiểm đến sự an toàn cho trẻ.

Trước những thực trạng đó, tôi luôn trăn trở, suy nghĩ phải làm thế nào để khắc phục khó khăn và nâng cao được kỹ năng tự bảo vệ cho trẻ để trẻ tự tin, an toàn, vững tin trong cuộc sống, làm chủ được những nguy hiểm đến gần. Bởi vậy tôi thấy cần thiết phải giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mầm non đó cũng là nhiệm vụ đang được ngành giáo dục triển khai và thực hiện khá tốt trong trường mầm non. Tùy theo lứa tuổi, các cháu sẽ được bắt đầu làm quen với các kỹ năng như giao tiếp, thích nghi, khám phá thế giới xung quanh, kỹ năng tự chăm sóc bản thân, kỹ năng tạo niềm vui, tự bảo mình, kỹ năng làm việc nhóm và kỹ năng tự quyết một số tình huống phù hợp với lứa tuổi.