Sáng kiến kinh nghiệm Giúp học sinh học tốt về phép so sánh của phân môn Luyện từ và câu ở Lớp 3

Chương trình bậc Tiểu học môn Tiếng Việt đặt mục tiêu rèn luyện kĩ năng lên hàng đầu. Mục tiêu rèn luyện tư duy cũng được coi trọng. Dĩ nhiên, rèn luyện tư duy là một công việc phải tiến hành lâu dài. Ở bậc Tiểu học, thông qua các bài học, bài tập phát triển kĩ năng sử dụng ngôn ngữ, chúng ta chỉ tập trung rèn luyện cho học sinh một số thao tác tư duy cơ bản như so sánh, phân tích, tổng hợp.

Kiến thức được dạy ở bậc Tiểu học là những kiến thức ở mức độ sơ giản. Bên cạnh kiến thức Tiếng Việt, chương trình Tiểu học còn đặt mục tiêu trang bị cho học sinh một số kiến thức sơ giản về đời sống và văn hóa, văn học. Việc rèn luyện kĩ năng và trang bị kiến thức phải nhằm tới mục tiêu tổng quát của giáo dục là hình thành, phát triển tư tưởng, tình cảm, nhân cách của học sinh.

Nhiệm vụ của nhà trường là hình thành cho các em những hiểu biết và kĩ năng mới (chẳng hạn: đọc và viết), đồng thời phát triển những hiểu biết và những kĩ năng còn đang ở tình trạng tản mạn, non yếu lên trình độ cao hơn, theo một kế hoạch đã định; đảm bảo cho mọi đối tượng ít nhất cũng đạt tới một mức sàn khi kết thúc năm học. Lên các lớp trên (lớp 4, lớp 5 và các lớp ở bậc cao hơn), học sinh sẽ được hướng dẫn để dần dần khái quát những điều đã định hình qua các môi trường giao tiếp ở gia đình, nhà trường và xã hội thành những quy tắc, những kiến thức cơ bản, làm nền cho sự hoàn thiện các kĩ năng sử dụng ngôn ngữ của mình.

Trong chương trình phân môn Luyện từ và câu ở lớp 3, có nội dung
cung cấp cho học sinh một số hiểu biết sơ giản về phép tu từ so sánh thông qua các bài tập; học sinh có ý thức sử dụng Tiếng Việt, văn hóa trong giao tiếp và thích học Tiếng Việt.

Để học sinh học tốt Luyện từ và câu ở lớp 3, mỗi người giáo viên không chỉ tổ chức, hướng dẫn cho học sinh theo các tài liệu sẵn có của Sách giáo khoa, Sách giáo viên mà còn phải tích cực tìm hiểu, vận dụng đổi mới phương pháp nhằm gây hứng thú cho học sinh học phân môn Luyện từ và câu, kích thích các em tìm tòi, sáng tạo.

Trong thực tế, giáo viên và học sinh lớp 3 còn nhiều khó khăn khi dạy và học về phép tu từ so sánh, hiệu quả về phép tu từ so sánh chưa cao. Học sinh nhận biết được các sự vật được so sánh hoặc các hình ảnh so sánh theo yêu cầu của bài tập nhưng việc vận dụng kiến thức về phép so sánh vào nói, viết thì còn nhiều hạn chế. Giáo viên còn lúng túng khi lựa chọn phương pháp hướng dẫn học sinh tìm hiểu cách so sánh và tác dụng của phép so sánh.