Mô tả Sáng kiến Kết hợp các biện pháp dạy và học tích cực trong giảng dạy chương Động lực học chất điểm ở chương trình Vật lí 10

Trong sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước, giáo dục giữ một vị trí quan trọng trong việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần xây dựng nền kinh tế tri thức. Qua Nghị quyết số 29NQ/TW ngày 4/11/2013 về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập quốc tế đã được Hội nghị trung ương 8 khóa XI thông qua. Tiếp tục thực hiện chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo mà Nghị quyết 29 đã đề ra, Đại hội Đảng lần thứ XII đề ra phương hướng: Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Phát triển giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân trí bồi dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học; phát triển giáo dục và đào tạo phải gắn với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, với tiến bộ khoa học, công nghệ; phấn đấu trong những năm tới tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo; phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực. Hiện nay, thực hiện đổi mới phương pháp dạy học là hướng tới hoạt động học tập tích cực, chủ động, chống lại thói quen học tập thụ động. Do đó cần đổi mới nội dung và hình thức hoạt động của giáo viên và học sinh, đổi mới hình thức tổ chức dạy học cũng như đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá với học sinh.

Cũng như các bộ môn khoa học khác môn Vật lí có vai trò quan trọng trong sự hình thành và phát triển tư duy. Vật lí giúp các em nghiên cứu về cấu tạo, tính chất và phương thức vận động của vật chất để giải quyết những vấn đề liên quan đến sự tồn tại và phát triển của con người, giúp các em nhìn thế giới một cách rõ ràng và minh bạch. Não bộ chúng ta thường tiếp nhận nhanh và lâu đối với sự vật cụ thể, màu sắc. Do đó thay vì chỉ là những lời giảng hay nội dung ghi vào tập, những khái niệm kiến thức máy móc, dạy học cần linh hoạt áp dụng nhiều biện pháp, nhiều phương tiện truyền đạt khác nhau. Vì vậy, tôi chọn nghiên cứu và thực hiện phương pháp dạy học “Kết hợp các biện pháp dạy và học tích cực trong giảng dạy chương Động lực học chất điểm ở chương trình Vật lí 10”. Tức là, tôi vận dụng và kết hợp nhiều phương pháp dạy học phù hợp với từng nội dung cụ thể, tổ chức các hoạt động phù hợp với các đối tượng học sinh để giảng dạy nội dung chương Động lực học chất điểm của chương trình Vật lí 10, nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, phát triển các năng lực của học sinh, trong đó có năng lực làm việc nhóm, năng lực thuyết trình, năng lực giao tiếp xã hội và tự trải nghiệm đánh giá…Chủ yếu hướng dẫn các em tự nhận thức, tự tìm ra chân lí, trao đổi, học hỏi và bổ sung kiến thức lẫn nhau.